Cách tiếp cận của Liên minh châu Âu trong việc kiểm soát ngôn luận trực tuyến đã có một bước ngoặt đáng lo ngại hướng tới tính bí mật và sự can thiệp quá mức trên toàn cầu. Một cuộc điều tra gần đây của Ủy ban Tư pháp Hạ viện đã tiết lộ những chi tiết đáng lo ngại về cách các cơ quan chức năng châu Âu đang mở rộng quyền lực kiểm duyệt của họ ra ngoài biên giới, có khả năng ảnh hưởng đến những gì người Mỹ có thể nói và thấy trực tuyến.
Cuộc tranh cãi bắt đầu vào tháng 8 năm ngoái khi Ủy viên châu Âu Thierry Breton đe dọa Elon Musk về một cuộc phỏng vấn dự kiến với Donald Trump. Mặc dù cuộc phỏng vấn được thực hiện giữa hai người Mỹ trên đất Mỹ, Breton vẫn bày tỏ lo ngại về sự lan tỏa của nội dung có thể được người dùng EU tiếp cận. Sự việc này đã đặt ra câu hỏi về sự sẵn sàng của châu Âu trong việc khẳng định thẩm quyền đối với ngôn luận của người Mỹ.
Các Sự Kiện Quan Trọng Theo Thời Gian:
- Tháng 8/2024: Ủy viên EU Thierry Breton đe dọa Elon Musk về cuộc phỏng vấn Trump
- Ngày 7 tháng 5/2024: Hội thảo bí mật DSA MultiStakeholder được tổ chức tại Brussels
- Những người tham gia hội thảo: Meta , X , Google , và các nền tảng lớn khác
- Hội thảo được đóng cửa với công chúng, không giống như các buổi hội thảo Digital Markets Act trước đây
Hội Thảo Bí Mật Tiết Lộ Kế Hoạch Mở Rộng Kiểm Duyệt
Vào tháng 5 năm 2024, các cơ quan chức năng châu Âu đã tổ chức một DSA MultiStakeholder Workshop kín tại Brussels. Khác với các hội thảo công khai trước đây về quy định kỹ thuật số, sự kiện này đã cố tình được giữ bí mật khỏi công chúng. Các đại diện từ các nền tảng lớn như Meta, X và Google đã được cảnh báo cụ thể không được thảo luận về các kịch bản hoặc nội dung của hội thảo.
Hội thảo tập trung vào Digital Services Act (DSA), luật kiểm soát ngôn luận chính của châu Âu. Tuy nhiên, phạm vi đã vượt xa các quy định hiện có. Các đại biểu được yêu cầu phát triển kế hoạch can thiệp đối với nội dung thậm chí không được coi là bất hợp pháp theo các định nghĩa rộng rãi đã có của châu Âu. Đáng lo ngại hơn, các cơ quan chức năng châu Âu đã làm rõ rằng các nền tảng nên chuẩn bị thay đổi chính sách toàn cầu của họ, không chỉ riêng châu Âu.
Chúng ta bị cai trị bởi những luật bí mật - không có gì tố cáo hơn thế. Kẻ kiểm duyệt không bao giờ hài lòng với việc kiểm duyệt đơn thuần - hắn muốn giữ bí mật chính việc kiểm duyệt đó.
So sánh với các Quy định Số hóa trước đây của EU:
- Các hội thảo Digital Markets Act: Mở cửa cho công chúng
- Hội thảo Đa bên liên quan DSA: Kín cửa, người tham gia được cảnh báo không được tiết lộ thông tin
- Trọng tâm trước đây: Cạnh tranh thị trường và nội dung bất hợp pháp
- Trọng tâm hiện tại: Kiểm soát ngôn luận rộng hơn với việc thực thi toàn cầu
Mối Quan Ngại Về Trách Nhiệm Giải Trình và Giám Sát Dân Chủ
Tính chất bí mật của những thủ tục này đã đặt ra những câu hỏi nghiêm túc về trách nhiệm giải trình dân chủ. Khi chính phủ thực thi quyền lực sau cánh gà, việc công dân có thể buộc các quan chức phải chịu trách nhiệm về quyết định của họ trở nên gần như bất khả thi. Việc thiếu minh bạch cho thấy các cơ quan chức năng biết rằng hành động của họ sẽ phải đối mặt với sự chỉ trích của công chúng nếu bị phơi bày.
Các cuộc thảo luận cộng đồng đã nhấn mạnh cách tiếp cận này khác biệt cơ bản so với quản trị dân chủ truyền thống. Các luật bí mật và cơ chế thực thi ẩn giấu khiến công dân hoặc doanh nghiệp không thể hiểu được ngôn luận nào thực sự được phép. Điều này tạo ra một môi trường mà tự kiểm duyệt trở thành lựa chọn an toàn nhất.
Tác Động Toàn Cầu và Sự Can Thiệp Quá Mức Về Thẩm Quyền
Việc hội thảo nhấn mạnh vào những thay đổi chính sách toàn cầu đại diện cho một sự mở rộng đáng kể ảnh hưởng của châu Âu đối với ngôn luận trên toàn thế giới. Các công ty Mỹ đang bị áp lực phải sửa đổi nền tảng của họ không chỉ cho người dùng châu Âu, mà cho tất cả người dùng trên toàn cầu. Việc áp dụng ngoại lãnh thổ luật châu Âu này có hiệu lực xuất khẩu các tiêu chuẩn kiểm duyệt của EU sang các quốc gia có truyền thống tự do ngôn luận khác nhau.
Cuộc điều tra đã tiết lộ rằng các cơ quan chức năng châu Âu đang nhắm mục tiêu vào một loạt nội dung ngày càng rộng, bao gồm hài hước, châm biếm, ý kiến chính trị và meme có thể lan truyền những gì họ coi là tư tưởng phân biệt đối xử. Sự mở rộng này vượt xa các mục tiêu ban đầu được nêu ra là chống lại nội dung rõ ràng bất hợp pháp.
Mở rộng Đạo luật Dịch vụ Số (DSA):
- Phạm vi ban đầu: Gỡ bỏ nội dung bất hợp pháp
- Phạm vi hội thảo mới: Nội dung thậm chí không "bất hợp pháp" theo tiêu chuẩn EU
- Các loại nội dung mục tiêu: Hài hước, châm biếm, ý kiến chính trị, meme
- Phạm vi địa lý: Yêu cầu thay đổi chính sách toàn cầu, không chỉ riêng EU
Kết Luận
Việc Liên minh châu Âu chuyển hướng sang các hội thảo kiểm duyệt bí mật đại diện cho một diễn biến đáng lo ngại trong quy định ngôn luận toàn cầu. Bằng cách hoạt động trong bóng tối và đòi hỏi sự tuân thủ toàn cầu, các cơ quan chức năng châu Âu đang làm suy yếu cả trách nhiệm giải trình dân chủ và chủ quyền quốc gia đối với luật ngôn luận. Khi những thực tiễn này tiếp tục mở rộng, tác động đến tự do biểu đạt trên toàn thế giới có thể chứng tỏ là quan trọng hơn nhiều so với dự kiến ban đầu.
Cuộc điều tra phục vụ như một lời nhắc nhở rằng tính minh bạch và giám sát công chúng là những thành phần thiết yếu của bất kỳ khung quy định hợp pháp nào. Khi các cơ quan chức năng phải dùng đến các cuộc họp bí mật và cơ chế thực thi ẩn giấu, điều đó cho thấy họ thiếu tự tin rằng hành động của họ sẽ chịu được sự giám sát của công chúng.
Tham khảo: Report: European Censorship Accelerates